voornaamsten zijn. Het dorp zelf bestaat uit eene fraaije en bestrate buurt, met verscheidene voortreffelijke huizen, waaronder het in 1857 gebouwde schoone Gemeentehuis. H3t getal der inwoners bedraagt ruim 800, die van landbouw en handel bestaan; vooral op de beide beroemde jaarmarkten wordt zeer veel handel in vlas en vee gedreven. De Herv. Kerk, aan de noordzijde van het dorp tusschen het geboomte, is een net, in 1803 nieuw gesticht gebouw, met eenen naaldtoren prijkende, en inwendig naar den ouden smaak betimmerd. — Een half uur ten N. W. ligt Beets, een der vruchtbaarste dorpen van Opsterland, met 2a0 inw. en eene Herv. Kerk; en \ uur ten O., het lieve dorpje Olterterp (130 inw). door uitgestrekte dennebosschen omringd, welke zich bij die van Beetsterzwaag aansluiten; vooral bezienswaardig is hier het buitengoed der familie van Boelens, die gedurende de laatste 80 jaren de woeste gronden dezer streek in de aangenaamste lustplaats met de teekenachtigste gezigten en verrassende partijen herschapen heeft; zelfs het kleine, in het eikenhout verscholen dorpskerkje draagt tot het schilderachtige van dit schoone oord bij. — Ureterp. verder O., ligt mede zeer aangenaam, en heeft met onderhoorigheden 1.600 inw., die eene Herv. Kerk bezitten. De groote Veenvaart van Dragten loopt ten N. van dit dorp, zoo wel als van Sirjerswolde, dat met het gehucht de Friesche Palen, eene voormalige schans op de grenzen der proyincie, en nog een paar buurten ruim 430 inw. heeft. — Van Beetsterzwaag ons Z. wendende, brengt ons een afwisselende weg langs nette huizen, bosschen en korenvelden door het dorp Lippenhuizen (1.000 inw., met eene fraaije Herv. Kerk) naar het aanzienlijke vlek Gorredijk, 1 uur van Beetsterzwaag. Dit vlek is gelegen aan de Compagnons-vaart naar Appelscha, welke ten N. W. met de Boorne gemeenschap heeft, en oostwaarts het zuidelijk deel van Opsterland doorloopt; vervolgens wendt zij zich bij Wijnjeterp Z. O.waarts naar Donkerbroek, Oosterwolde en Appelscha, waar zij stuit, als nog niet vereenigd met de Smilder-vaart. Vroeger was Gorredijk slechts eene buitenbuurt van het dorp Kortezwaag; maar sedert twee eeuwen is het door de ontginning der omliggende veenen tot een bloeijend vlek aangegroeid, dat 1.800 van landbouw, veefokkerij, handel en veenderij levende inw. telt, en waar men 2 scheepstimmerwerven, 1 lijnbaan, 3 branderijen, 3 leerlooijerijen, 1 tabaksfabr. en verscheidene molens aantreft. De plaats is gebouwd in de gedaante eener dubbele kruisbuurt, aan den rijweg en de Vaart, waar93'